Zaterdag 7 maart 2015
Resultaten van huisvlijt
We bekijken allereerst de boeken die Marjolein en Corrie thuis afgemaakt hebben met de bijenwas-techniek. Het zijn fraaie exemplaren geworden. De proeven die Marjolein in januari gemaakt had met de boom-sjablonen inspireerden haar om die ook te gebruiken voor de Groninger Binding band. Eerst kleurde zij de ondergrond en zette daar de bomen overheen. Het is een zeer fraaie band geworden met een prachtig herfstbos. Door het vele poetsen is de band ook bijzonder gaan glimmen. Een lust voor het oog.

bijenwas-bomen-boeken van Marjolein

Corrie is heel anders te werk gegaan, maar heel creatief en vindingrijk. Ze plakte stukjes vliegerpapier op het bord van voor-en achterplat en wreef toen de borden in met bijenwas, over het vliegerpapier heen. Het is een ‘Mondriaan’-achtige impressie geworden!


vliegerpapierdecoratie onder bijenwas
creatie van Corrie

De proefbordjes die Corrie in januari gemaakt had, wilde ze niet zomaar opbergen. Dus werden er twee boeken met opgezette platten van gemaakt! Deze bijenwas-techniek leidt tot uitzonderlijk mooie en kunstzinnige resultaten.


met bijenwas bewerkte platten door Corrie

Ook heeft Corrie de bewerkte stukken Tyvek die ze de vorige keer liet zien, verwerkt in een boekband en toegepast als schutblad. Mooi om te zien dat de kreukels in de Tyvek aanwezig blijven en niet beïnvloed worden door de lijm. Ook dit materiaal biedt dus mogelijkheden voor een creatieve afwerking van de boekband!

bewerkt tyvek op platten en als schutblad

Ik, Ine, heb ook wat geëxperimenteerd met Tyvek, o.a. door het te kleuren met wasco en met zilververf en het daarna met de strijkbout te bewerken. Ook probeerde ik delen met elkaar te verbinden met naaigaren of tijdens het bewerken met de strijkbout met kant en sinaasappelnetjes. Dat bleek allemaal te gaan en vormt dus een uitdaging voor het toepassen op een boekband.

Jopie vertelt hoe zij, in opdracht voor een fotograaf, een fotoboek met losse bladen, die van tijd tot tijd verwisseld moeten kunnen worden, heeft ontworpen. De bladen worden met busschroeven verbonden, maar Jopie wilde die schroeven aan het oog onttrekken en daarom voegde zij een reep buckram toe tussen boekblok en band. Helaas konden we alleen de schematische tekening van dit unieke exemplaar bekijken. Het boek is reeds in het bezit van de fotograaf en Jopie vergat een foto van het fotoboek te maken. Maar ze belooft een voorbeeld te gaan maken.


schema fotoboek met verdekte busschroeven

Fem is ook met een opdracht bezig. Haar dochter geeft kook-baklessen en zij wilde voor de cursisten boekjes hebben waar de recepten in bewaard zouden kunnen worden.
Van een strook papier vouwde Fem heel inventief een soort envelopje met daaraan vast een opdikkingsstrook in de rug. Aan weerszijden van de zo gevouwen strook zit op deze manier een rechte en een schuine insteekmogelijkheid voor een dubbel gevouwen A4. Van met zwart linnen bekleed bord maakte Fem de band. In het voorplat bracht ze een scharnier aan voor het soepel opengaan van het boek, en een verdieping voor het titelplaatje. Ze bond alle envelopjes-bladen tussen de platten met een Japanse steek.

receptenboekje ontworpen door Fem

Fem laat ons ook het boek zien dat zij gemaakt heeft van de grafiekworkshop bij Nico Kamberg in Munnekeburen. Een leporello met daarin de resultaten van haar etsen, monoprint en de foto’s.

grafische workshop/leporello van Fem

Losse bladen naaien tot een vlak openliggend boek
Ik heb op you tube een video gezien van Sea Lemon, waarin zij demonstreert hoe ze losse bladen bindt. How to Bind Single Sheets : Bookbinding Tutorial. https://m.youtube.com/watch?v=04vt8YfT7XM

Ik was onder de indruk van het prachtig vlak openliggen van dat boek en daarom stelde ik Fem voor deze bindwijze uit te proberen. Zo gezegd, zo gedaan.


vlak open liggende boeken van genaaide losse bladen door Fem en Ine


Sea geeft het advies alle bladen om de rugkant te verstevigen met plakband. Fem doet dat niet, ik wel. Het gevolg is dat Fem enorm op moet passen om tijdens het naaien niet te hard aan de naaidraad te trekken om inscheuren van de naaigaten te voorkomen.

Met de screwpunch hebben we de gaatjes in de bladen en de borden gemaakt en dat moest natuurlijk per portie gebeuren. Hadden we de dremel gebruikt, dan was die klus in één keer geklaard! Het naaien gebeurt met net zoveel draden en naalden als je gaatjes gemaakt hebt. In eerste instantie volgden we het advies van Sea, dus hadden we drie gaatjes aan de kop en drie aan de staart.
Ieder gaatje krijgt zijn eigen naaidraad en naald. Het gemakkelijkste werkt het om met kromme naalden te naaien, maar aangezien ik geen zes kromme naalden had, probeerde ik het met gewone naalden erbij. Dat beviel me niet en daarom boog ik met een tang de naald rond, hetgeen tot mijn verbazing erg gemakkelijk ging. Fem naaide wel met rechte naalden.

Hoe meer bladen we op elkaar genaaid hadden, hoe dieper de ‘kuil’ in het midden van de rug werd. Door de naaisteken die met een knoopje op de rug komen te liggen, krijg je uiteraard verdikkingen aan kop en staart. Dat werd niet mooi. Bovendien was het garen dat ik gebruikte te dik, waardoor er nog meer opdikking ontstond én een verschuiving van de bladen naar links!! Het bleek niet mogelijk de bladen recht boven elkaar te binden. Dus haalden we alles weer uit en besloten ook in het midden drie steken erbij te maken. Dat was de oplossing om een mooie rechte rug te krijgen. Bovendien namen we dunner garen.

Een ander probleem waar we tegen aanliepen was het feit dat je heel gauw door de naaidraad heen stak bij het doorhalen van het naaigaren tussen de bladen door, om het knoopje te maken. Gevolg: de pagina’s gaan dan niet open! Dus was het zaak na ieder genaaid blad te controleren of alle steken oké waren. Na veel uithalen was het boek eindelijk met een goed resultaat klaar! Een prachtige binding voor een schetsboek!

genaaid losse-bladen-boek, wit van Fem, rood van Ine

Gelli Plate Printing
Ook werd ik zeer geïnspireerd door een andere video op you tube van Suzanne McNeill over monoprints maken via een plak gelatine: Gelli Printing on black. https://m.youtube.com/watch?v=QrpkzvrxgS0

Een techniek die ontwikkeld is door de Amerikaanse Joan Bess en uitvoerig beschreven wordt in haar boek Gelli Plate Printing.
Na enig zoeken vond ik op internet een recept om zelf een gelatine-plak te maken van poedergelatine: 56 gr. gelatine oplossen in 280 ml warm water, daarna 470 ml glycerine en 100 gr. suiker toevoegen. Het mengsel vervolgens gedurende een dag en nacht op laten stijven. Het resultaat zag er goed uit, maar toen ik er verf opbracht om uit te rollen, bleef de verf aan de roller plakken en rolde ik alle verf van de plak. Met een kwast kon ik wel wat verf verspreiden om toch te proberen een print te maken. Dat lukte, maar nog niet echt goed.

1ste en 2e afdruk van de gelatine-plaat

Vervolgens probeerde ik nog een ander recept met gelatine blaadjes: 12 blaadjes oplossen in een halve liter water dat van de kook af is. Die plak zag er super uit en de verf kon ook beter uitgerold worden, maar na even reliëf aangebracht te hebben met een satéprikker, viel de plak helemaal uit elkaar! Dat wordt dus verder experimenteren.

de uit elkaar vallende gelatine-plaat

Alternatieve Japanse binding: marionette
Na de lunch gaan we aan de slag met een alternatieve Japanse binding, ontworpen door Becca Hirsbrunner (Arlington, Texas), kunstenares en vormgeefster op gebied van design, typografie en boekbinden. Op haar site http://beccamakingfaces.com zijn veel tutorials te vinden van haar creatieve ontwerpen.

In onderstaand boek van Charlotte Rivers staan diverse ontwerpen van Becca.
Zij schrijft daarin:
“I want to see how far I can push the limits of a particular style of binding, especially Japanese stab binding. I like taking a complex sketch and figuring out how to make it work within the limitations of the style. I especially enjoy creating organic designs since most sewing patterns are strictly geometric. For instance before creating the marionette stitch I had created a number of simple geometric binds using squares and simple triangles. But then I thought why not try overlapping multiple triangles together?”


boek van Charlotte Rivers

We hebben besloten vandaag die ‘marionette’ uit te werken. Het lijkt een zeer gemak-kelijke steek waar slechts zestien gaatjes op een rij voor nodig zijn. Met de dremel zijn die in een mum van een tijd geboord.


Fem is bezig met de gaatjestang en de screwpunch, maar dat gaat heel wat lastiger.


werken met de gaatjestang


werken met de screwpunch

De stap voor stap instructies van Becca zijn uitstekend, maar het is erg lastig om de draad bij de schuine steken op zijn plaats én strak te houden. Jopie heeft daar een perfecte oplossing voor bedacht: met spelden fixeert zij de draad. Maar dat lukt alleen als je met een harde band van bord werkt. Jopie kan de speld in de rand van het bord vastprikken. Haar idee vindt goede navolging!

met spelden de draden fixeren

Bert, Fem, Jaap en ik werken met een slappe band en kunnen de spelden helaas nergens fixeren. Dus is het een gevecht om de draden op zijn plaats te houden. Toen ik de steek op een reepje karton oefende, was er geen enkel probleem, maar om de slappe band heen werkend, loop ik constant tegen het probleem aan van wegglijden van de draad. Gelukkig worstelen de anderen ook met dat probleem.



Ik heb thuis zelf een alternatieve Japanse binding ontworpen: vlaggen. De beschrijving van de Originele Japanse binding door Matthi Forrer heb ik op A3 uitgedraaid met kop-staart- rug-en zijwit, zoals beschreven in dit artikel en daar dubbele pagina’s van gevouwen. Als band heb ik, zoals origineel ook gedaan werd, een slappe kaft gesneden en gevouwen, maar voor de naaisteek ben ik afgeweken van de traditionele binding en heb in de plaats daarvan mijn eigen ‘vlaggen’ toegepast.

bijna klaar!
Nadat Jopie klaar is met de marionette ontwerpt ze een eigen steek. Haar uitgangspunt is een vlinder, maar uiteindelijk noemt ze haar creatie 'bomen'!
Het is erg leuk om zelf ontwerpen te maken voor deze alternatieve Japanse binding.
Op reepjes karton heeft Jopie eveneens het ‘snake’- en ’sterren’-
patroon van Becca uitgewerkt

marionette


bomen, ontworpen door Jopie
snake
sterren
Bert is ook met een eigen steek bezig omdat de marionette steeds wegglijdt. Als resultaat heeft hij een strakke rij dwarsliggers.


alternatieve Japanse steek van Bert

Aan het eind van de middag, na zeer geconcentreerd werken, zijn de meeste boeken met de marionette steek klaar.
Volgende maand gaan we ons verdiepen in de Harlekijnbinding, beschreven in Handboekbinden nr. 3 uit 2010, beschreven door Alexia Petrakos en ontworpen door Suzanne Cannon.